Serap MurathanoÄŸlu Eyrenci'nin Sanat Serüveni
1974 ylnda Ä°stanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Yüksek Resim Bölümü NeÅŸet Günal Atelyesi'nden mezun olan ressam Serap Eyrenci, 1976 ylnda aynı kurumun Temel Sanat Kürsüsüne asistan olarak atanmıştır. Akademinin üniversiteleÅŸmesiyle birlikte, ilgili eÄŸitim birimlerinin temel eÄŸitim müfredatını üstlenmesi sonucu, Serap Eyrenci de resim bölümü içerisinde yerini almıştır. Bu deÄŸÅŸiklikle birlikte, bizler de onu daha yakndan tanma fırsatı elde ettik.
Yurtiçi ve yurtdışı bir çok sergide yer alan sanatçı, 3-31 Mart 1994 tarihleri arasnda Ä°zmir DYO Müzesi'nde 4. kiÅŸisel sergisini gerçekleÅŸtirecek. Serap Eyrenci`nin sanat serüvenine Cumalı Sanat Galerisi'nde açtığı (1975) ilk kiÅŸisel sergisiyle baÅŸlatabiliriz. Meyhane tiplemeleri ve müzisyenler, insan ve insanın yaÅŸam çelikileri konularını oluÅŸturur. Bu resimlerindeki figratif biçimlemelerinde fantastik, toplumsal, eleÅŸtirisel, grotesk, ifadeci bir yaklaşım hakimdir. Kurgularında çizgi, çizgi dinamizmi, hareket ve ritmik öÄŸelerin hakimiyeti amacını oluÅŸturur.
`Kedili Kadn, `Çocuk`, `Kadın`, `Tacir`, `Ä°nsancklar I,II`, `Bakış`, `Dinlence`, `Son Yemek I`, `GörüÅŸme`, `Bir Sahnedir I,II`, gibi resimleri sanat formasyonunun oluÅŸmasında ustalarla kurduÄŸu alışveriÅŸin bir özeti olsa gerek.
`Çift`, Serap Eyrenci`nin 1986 yılında gerçekleÅŸtirdiÄŸi 116x89 cm ebadında yaÄŸlıboya bir resim. Resimde, oldukça yaÅŸlı iri bir aÄŸacın eteÄŸinde, bu aÄŸaç kadar yıpranmış bir çift uyumaktadır. YeÅŸilimsi mavi gökyüzne yaÅŸlı adamın mavi gömleÄŸi eÅŸlik etmekte, bu renge çiftlerin üzerine uzandığı örtünün kırmızımsı siyahlığı kontrast oluÅŸturmaktadır. AÄŸacın, yeryüznün ve üzerleine örttükleri örtünün renkleri ise mavimsi yeÅŸil, krmızmsı kontrastını dengeleyen bir grilik içindeler. SaÄŸdan sola doÄŸru akan ritmik dokusal hareketli bir izlenim uyandran fırça darbelerine figürlerin ve aÄŸacın konumu karşıt bir denge oluÅŸturuyor.
​
1993`lere kadar doÄŸa gözlemlerine dayanan, araÅŸtırıcı, sorgulayıcı, dışavurumcu çalışmalarında yalın ve uyumlu renk, ritmik dokusal tuÅŸlar, saÄŸlam çizgi ve desen anlayışı amacı doÄŸrultusunda sürüp gelir. 1993 yılının sonlarına doÄŸru Serap Eyrenci`yi önceki çalışmalarına oranla daha farklı bir zeminde görmekteyiz. DeiÄŸÅŸik yönlenmelere açılma sıkıntısı içerisindeki Eyrenci, bunu ÅŸöyle ifade etmekte:
`Özellikle son çalışmalarımda eski anlatım tarzına kıyasla devingen, küçük alanlı kompozisyonlar yerine mekan etkisi daha çarpıcı olabilen, büyük `boÅŸ` alanlar resimlerimde yer almaya baÅŸlar. Tüm bu sonuca doÄŸru yol alan çalışmalar doÄŸa gözlemlerine dayanır. Önceki resimlerime kıyasla, (dokulu alan-düz alan), (netlik-saydamlık), (negatif-pozitif alan) gibi görsel zıtlıklar kompozisyonum için çıkış noktasıdır. Sükunet içinde dinamiÄŸi yakalamak, önceden sözünü ettiÄŸim ifade elemanlarını, biçimleri yerleÅŸtirmeyi, dengelemeyi araÅŸtırmak, sanırm amaç ve hedeflerimden biri olacak.`
Son çalışmalarında, Serap Eyrenci`nin mekanı farklı boyutlarda sorgulamaya çalıştığını görüyoruz. Bu çalışmalarından ikisine deÄŸinmeden edemeyeceÄŸim. Bu iki resimde Serap Eyrenci`nin resimlerinde sıkça gördüÄŸümüz resim elemanları yok, sadece gökyüzü ve yeryüzü. Yine hareketli dinamik fırça darbeleri, ama bizde uyandırdığı izlenim dinginlik oluyor.
Birinci resimde, resim yüzeyinin üçte ikisinin yeÅŸil, yeÅŸilimsi sarı renklerin oluÅŸturduÄŸu çıplak tepelerden meydana gelen arazi kaplamaktadır. Sarımsı yeÅŸilin önde, koyu yeÅŸilin de arkada oluÅŸmasıyla açık koyu kontrastından ötürü yaratılan hoÅŸ derinlik, izleyiciyi tualin içine çekebilmektedir.
Ä°kinci resimde, üçte iki oranında biraz da El Greco`nun gökyüzlerini anımsatan koyu mavi tonda, oldukça hareketli bir gökyüzü, bu gökyüzüne karşıt tatlı diyagonallikte ufuk çizgisiyle oluÅŸmuÅŸ bir mekan bulunmaktadır. Bu diyagonalliÄŸi, üzeri örümcek draperisiyle örtülmüÅŸ çalılık dengelemektedir. Resimde hakim olan sarı ve mavi renkler, yedi renk kontrastından biri olan `rengin kendine olan` kontrastına güzel bir örnek oluÅŸturmaktadır.
Serap Eyrenci, bir ressam olarak araÅŸtırmakta, sorgulamakta ve hırsla, istekle çalışmaktadır. Bu çabanın olumlu sonuçlarını göreceÄŸimize inanmaktayım.
Yrd. Doç. Mehmet Mahir
M.S.Ü. ÖÄŸretim Üyesi